ในยุคที่การเดินทางท่องเที่ยวเป็นเรื่องง่าย เมืองท่องเที่ยวต่างๆ ทั่วโลก ต่างต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองที่ขนเม็ดเงินมาจับจ่ายใช้สอยกันอย่างเอิกเกริก แต่ขณะเดียวกันก็ต้องเผชิญกับนักท่องเที่ยวที่ขาดความเคารพวิถีชีวิตและวัฒนธรรมท้องถิ่น รวมถึงขาดจิตสำนึกต่อสิ่งแวดล้อม หากปล่อยไว้นานวันจะยิ่งกลายเป็นปัญหาหยั่งรากลึกและยากจะแก้ไข

Respectful Tourism คือ การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติ หรือที่เรียกว่าการท่องเที่ยวอย่างรับผิดชอบ และหมายรวมถึงการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน เป็นแนวทางการเดินทางท่องเที่ยวที่คำนึงถึงผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และวัฒนธรรมของกิจกรรมการท่องเที่ยว เกี่ยวข้องกับการเคารพจุดหมายปลายทางที่เยี่ยมชม ลดผลกระทบเชิงลบ และส่งเสริมการสนับสนุนเชิงบวกต่อชุมชนท้องถิ่นและระบบนิเวศ

การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติเป็นแนวโน้มที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและการบริการด้วยเหตุผลหลายประการ ดังนี้

1. การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม

การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติมุ่งเน้นไปที่การลดรอยเท้าทางนิเวศของนักท่องเที่ยวให้เหลือน้อยที่สุด ส่งเสริมแนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืน เช่น การลดปริมาณขยะ การอนุรักษ์น้ำและพลังงาน การปกป้องทรัพยากรธรรมชาติ และสนับสนุนความพยายามในการอนุรักษ์

วิธีการนี้ช่วยรักษาระบบนิเวศที่เปราะบางและความหลากหลายทางชีวภาพ ทำให้มั่นใจได้ถึงความยั่งยืนในระยะยาว

2. การอนุรักษ์วัฒนธรรม

การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติสนับสนุนให้นักท่องเที่ยวเคารพและมีส่วนร่วมกับวัฒนธรรม ประเพณี และมรดกท้องถิ่น สนับสนุนการรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและส่งเสริมความเคารพและความเข้าใจซึ่งกันและกันระหว่างนักท่องเที่ยวและชุมชน

3. การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม

การท่องเที่ยวด้วยความเคารพตระหนักถึงความสำคัญของการสนับสนุนเศรษฐกิจท้องถิ่นและชุมชน นักท่องเที่ยวควรสนับสนุนธุรกิจในท้องถิ่น ซื้อสินค้าที่ผลิตในท้องถิ่น และมีส่วนร่วมในการริเริ่มการท่องเที่ยวโดยชุมชน

วิธีการนี้ช่วยสร้างรายได้ โอกาสในการจ้างงาน รวมถึงการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ชนบทหรือพื้นที่ชายขอบ

4. การเสริมพลังชุมชน

การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติเกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมกับชุมชนท้องถิ่นอย่างแข็งขันและเสริมพลังให้พวกเขามีส่วนร่วมในกิจกรรมท่องเที่ยวต่างๆ

รวมถึงส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในกระบวนการตัดสินใจ การเสริมสร้างศักยภาพ และการกระจายผลประโยชน์อย่างเท่าเทียมกัน ช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและสังคม

5. ปรับปรุงประสบการณ์ของผู้เที่ยวชม

การท่องเที่ยวด้วยความเคารพพยายามที่จะมอบประสบการณ์ที่มีความหมายสำหรับนักเดินทาง ด้วยการดื่มด่ำกับวัฒนธรรมท้องถิ่น มีปฏิสัมพันธ์กับคนในชุมชน และมีส่วนร่วมเชิงบวกต่อจุดหมายปลายทางที่พวกเขาเยี่ยมชม

นักท่องเที่ยวสามารถเข้าใจสถานที่ที่พวกเขาสำรวจได้อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น นำไปสู่ประสบการณ์การเดินทางที่สมบูรณ์และแท้จริงยิ่งขึ้น

6. ความยั่งยืนในระยะยาว

การท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติมีมุมมองระยะยาวเกี่ยวกับผลกระทบของกิจกรรมการท่องเที่ยว โดยตระหนักดีว่าจุดหมายปลายทางจำเป็นต้องได้รับการปกป้องและอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นหลัง

การที่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวและการบริการนำแนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืนมาใช้ จะช่วยส่งเสริมพฤติกรรมการท่องเที่ยวที่มีความรับผิดชอบ ช่วยให้จุดหมายปลายทางเต็มไปด้วยความมีชีวิตชีวาและความน่าดึงดูดใจในระยะยาว

การที่ Respectful Tourism จะประสบความสำเร็จได้นั้น ทั้งผู้ประกอบการ ชุมชนท้องถิ่น ภาครัฐ และนักท่องเที่ยวต่างมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมและดำเนินการตามแนวปฏิบัติด้านการท่องเที่ยวด้วยความเคารพ นี่คือบางส่วนของวิธีที่ทุกภาคส่วนสามารถมีส่วนร่วมได้

 ผู้ประกอบการ | การดำเนินธุรกิจอย่างยั่งยืน

ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวควรใช้แนวทางปฏิบัติที่ยั่งยืนซึ่งลดผลกระทบด้านลบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชนท้องถิ่น ซึ่งอาจรวมถึงการลดของเสีย การอนุรักษ์พลังงาน การใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และการสนับสนุนซัพพลายเออร์ในท้องถิ่น

• ความอ่อนไหวทางวัฒนธรรม ผู้ประกอบการควรส่งเสริมและอำนวยความสะดวกในการทำความเข้าใจและเคารพวัฒนธรรมในหมู่นักท่องเที่ยว สิ่งนี้สามารถเกี่ยวข้องกับการจัดโครงการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม ส่งเสริมประเพณีและขนบธรรมเนียมท้องถิ่น และเสนอโอกาสให้ผู้มาเยือนได้เรียนรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมท้องถิ่น

​

• การมีส่วนร่วมของชุมชน การมีส่วนร่วมกับชุมชนท้องถิ่นเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ประกอบการในภาคการท่องเที่ยว โดยควรให้ชุมชนท้องถิ่นมีส่วนร่วมในกระบวนการตัดสินใจ จ้างคนในท้องถิ่น และสนับสนุนธุรกิจในท้องถิ่นเพื่อให้แน่ใจว่าผลประโยชน์จากการท่องเที่ยวจะได้รับการกระจายอย่างเท่าเทียมกัน

​

• การตลาดอย่างมีความรับผิดชอบ ผู้ประกอบการควรหลีกเลี่ยงการโฆษณาที่ทำให้เข้าใจผิดหรือเกินจริงซึ่งอาจนำไปสู่การท่องเที่ยวที่บิดเบือนความจริงของจุดหมายปลายทาง แต่ควรส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างมีความรับผิดชอบโดยเน้นคุณค่าทางวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมของสถานที่ และกระตุ้นให้นักท่องเที่ยวเคารพประเพณีท้องถิ่นและระบบนิเวศ

 ชุมชนท้องถิ่น | ส่งเสริมการรับรู้ทางวัฒนธรรม

เริ่มต้นด้วยการให้ความรู้แก่นักท่องเที่ยวเกี่ยวกับขนบธรรมเนียม ประเพณี และความคาดหวังของท้องถิ่น ให้ข้อมูลเกี่ยวกับพฤติกรรมที่เหมาะสม การแต่งกาย และความอ่อนไหวทางวัฒนธรรมที่พวกเขาควรทราบ ซึ่งสามารถทำได้ผ่านโบรชัวร์ แหล่งข้อมูลออนไลน์ หรือแม้แต่การให้ความรู้แบบตัวต่อตัวหรือแบบกลุ่มเมื่อนักท่องเที่ยวเดินทางมาถึง

• ปรับปรุงป้ายและข้อมูล ตรวจสอบให้แน่ใจว่ามีการแสดงกฎและแนวทางปฏิบัติที่สำคัญอย่างชัดเจนในพื้นที่ท่องเที่ยวยอดนิยม ซึ่งรวมถึงคำแนะนำเกี่ยวกับพฤติกรรมที่เหมาะสม การถ่ายภาพด้วยความเคารพ และการอนุรักษ์สถานที่สำคัญในท้องถิ่นหรือทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงตรวจสอบให้แน่ใจว่าป้ายนั้นมองเห็นได้ชัดเจนและมีหลายภาษาเพื่อรองรับผู้เข้าชมจากต่างประเทศ

​

• จัดตั้งทูตหรืออาสาสมัครในท้องถิ่น รับสมัครและฝึกอบรมอาสาสมัครหรือทูตในท้องถิ่นที่สามารถช่วยเหลือนักท่องเที่ยวและทำหน้าที่เป็นผู้ไกล่เกลี่ยทางวัฒนธรรม เพื่อให้คำแนะนำ ตอบคำถาม และแทรกแซงเมื่อพบเห็นพฤติกรรมที่ไม่สุภาพ ขณะเดียวกันก็ทำหน้าที่เป็นจุดติดต่อสำหรับนักท่องเที่ยวที่อาจมีข้อกังวลหรือข้อร้องเรียนใดๆ

​

• บังคับใช้กฎหมาย และกฎระเบียบที่เข้มงวดมากขึ้น เพิ่มการบังคับใช้กฎหมายหรือตำรวจท่องเที่ยวในพื้นที่ยอดนิยม เพื่อช่วยยับยั้งพฤติกรรมที่ไม่สุภาพและรับประกันความปลอดภัยสำหรับทั้งคนในท้องถิ่นและนักท่องเที่ยว โดยเจ้าหน้าที่ควรได้รับการฝึกอบรมเพื่อจัดการกับสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับนักท่องเที่ยวอย่างมีไหวพริบและเป็นมืออาชีพ รวมถึงบังคับใช้กฎระเบียบเพื่อจัดการกับพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม

​

• มีส่วนร่วมกับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ร่วมมือกับธุรกิจการท่องเที่ยวในท้องถิ่น เช่น โรงแรม ร้านอาหาร และบริษัททัวร์ เพื่อส่งเสริมการปฏิบัติด้านการท่องเที่ยวอย่างมีความรับผิดชอบ กระตุ้นให้ผู้ประกอบการให้ความรู้แขกเกี่ยวกับประเพณีและมารยาทในท้องถิ่น สร้างความร่วมมือเพื่อพัฒนาความคิดริเริ่มที่ส่งเสริมความเคารพและความเข้าใจทางวัฒนธรรม

​

• พัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์เพื่อรับข้อเสนอแนะ สร้างแพลตฟอร์มหรือแอปที่ผู้อยู่อาศัยและนักท่องเที่ยวสามารถแสดงความคิดเห็นและแบ่งปันประสบการณ์ได้ นี่อาจเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับการระบุปัญหาที่เกิดซ้ำ จัดการกับข้อกังวล และแบ่งปันข้อมูลกับชุมชนที่กว้างขึ้น

​

• เฉลิมฉลองวัฒนธรรมท้องถิ่น จัดกิจกรรมทางวัฒนธรรม เทศกาล หรือนิทรรศการที่แสดงถึงประเพณี ประวัติศาสตร์ และความหลากหลายของชุมชนท้องถิ่น เพื่อสร้างความภาคภูมิใจ รวมถึงกระตุ้นให้ผู้มาเยือนชื่นชมและเคารพในเอกลักษณ์ของจุดหมายปลายทาง

 ภาครัฐ/รัฐบาล| นโยบายและกฎระเบียบ

รัฐบาลควรกำหนดและบังคับใช้กฎระเบียบที่ส่งเสริมการปฏิบัติด้านการท่องเที่ยวอย่างมีความรับผิดชอบ กฎระเบียบเหล่านี้อาจรวมถึงมาตรการปกป้องสิ่งแวดล้อม แนวทางการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และข้อกำหนดการออกใบอนุญาตสำหรับผู้ประกอบการท่องเที่ยว

• การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน รัฐบาลควรลงทุนในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่สนับสนุนการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน เช่น ตัวเลือกการขนส่งที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ระบบการจัดการขยะ และแหล่งพลังงานหมุนเวียน ซึ่งช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการท่องเที่ยวและเพิ่มประสบการณ์ของผู้เข้าชม

​

• การศึกษาและการสร้างความตระหนัก รัฐบาลสามารถส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างให้เกียรติผ่านแคมเปญการศึกษาที่สร้างความตระหนักเกี่ยวกับความสำคัญของการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรม การเคารพชุมชนท้องถิ่น และการปกป้องสิ่งแวดล้อม ซึ่งอาจรวมถึงการรณรงค์สาธารณะ โปรแกรมการศึกษาในโรงเรียน และการฝึกอบรมสำหรับผู้ประกอบการท่องเที่ยว

​

• ความร่วมมือและการทำงานร่วมกัน รัฐบาลสามารถทำงานร่วมกับผู้ประกอบการ ชุมชนท้องถิ่น และองค์กรพัฒนาเอกชนเพื่อพัฒนากลยุทธ์การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน รวมถึงการแบ่งปันแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุด และการให้สิ่งจูงใจทางการเงินสำหรับโครงการริเริ่มด้านการท่องเที่ยวที่มีความรับผิดชอบ

 นักท่องเที่ยว | เคารพขนบธรรมเนียมและประเพณีท้องถิ่น

ทำความคุ้นเคยกับขนบธรรมเนียม ประเพณี และมารยาทในท้องถิ่น และประพฤติตนตามนั้นเพื่อแสดงความเคารพต่อชุมชน

• ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้น้อยที่สุด, ปฏิบัติตามหลักปฏิบัติด้านสิ่งแวดล้อมอย่างมีความรับผิดชอบ เช่น การอนุรักษ์น้ำและพลังงาน การลดของเสีย และสนับสนุนความคิดริเริ่มที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

​

• สนับสนุนธุรกิจในท้องถิ่น เลือกที่พัก ร้านอาหาร และผู้ประกอบการท่องเที่ยวในท้องถิ่นเพื่อมีส่วนร่วมโดยตรงกับเศรษฐกิจในท้องถิ่นและสนับสนุนชุมชน

​

• เรียนรู้และมีส่วนร่วม ใช้เวลาในการเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมของจุดหมายปลายทาง และมีส่วนร่วมกับชุมชนท้องถิ่น

​

บทความจากนิตยสาร MarketPlus Magazine Issue 158 June-July 2023