ขณะที่คนไทยกำลังตื่นเต้นกับการที่ภาครัฐจะเก็บภาษี Cryptocurrency ที่ดูเหมือนจะถูกต่อต้านจากกลุ่มคนรุ่นใหม่หัวทันสมัย อีกหลายๆ ประเทศกำลังติดสปีดมุ่งหน้าสู่จักรวาลนฤมิตกันอย่างเต็มที่
Samsung Electronics ยักษ์ใหญ่ด้านอิเล็กทรอนิกส์ได้เข้าสู่โลก Metaverse โดยเปิดตัวร้านค้าเสมือนจริงใน Decentraland ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มเสมือนจริงบน Ethereum โดยหน้าร้านตั้งอยู่ที่เลขที่ 837 ถนน Washington Street ของนครนิวยอร์กในแมนแฮตตันร้าน Samsung 837X จะสร้างประสบการณ์แบบดิจิทัล แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ ‘Connectivity Theater and Sustainability Forest’ และการเฉลิมฉลองทางดนตรีที่ ‘Customization Stage’ และแน่นอนเมื่อเป็น Metaverse ก็ต้องมีการเชื่อมโยงกับโลกจริงด้วยการปลูกต้นไม้จริงๆ ที่มาดากัสการ์ โดยให้ผู้ใช้บริการสามารถบริจาคเหรียญคริปโทฯเพื่อแลกกับการปลูกต้นไม้จริงได้ (คาดว่าจะใช้เหรียญ Cardano หรือ ADA)
นอกจากนี้ Samsung ยังมีแผนเปิดตัวโทรทัศน์รุ่นใหม่ที่ให้ผู้ใช้สามารถซื้อ NFT (Non fungible Token) ได้ด้วย ในขณะที่ยอดดาวน์โหลดเเอปพลิเคชัน Oculus ของ Meta เติบโตขึ้นกว่า 2 ล้านครั้ง นับตั้งเเต่ช่วงวันคริสต์มาสถึงช่วงปีใหม่ ซึ่ง Oculus เป็นแอปพลิเคชันที่ใช้เชื่อมต่อกับแว่นสามมิติ Virtual Reality หรือที่เราเรียกกันว่า แว่น VR ของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ Meta (คือ Facebook เดิมนั่นแหละครับ) โดยแว่น Oculus Quest 2 กลายเป็นของขวัญยอดฮิตในช่วงเทศกาลคริสต์มาสและปีใหม่ สร้างยอดการใช้เเอปฯ Oculus เพิ่มขึ้น 517% เเละมีการติดตั้งเเอปฯไปกว่า 2 ล้านครั้ง
ท่านผู้อ่านหลายท่านอาจกำลังคิดว่า นี่เราอ่านบทความอะไรอยู่กันเนี่ย ประเทศเรายังคุยกันเรื่องหมูแพง คุยกันเรื่องชุดตรวจ ATK ขาดแคลนหรือคุยกันเรื่องวันเด็กต้องไปนั่งเก้าอี้นายกฯกันอยู่เลย จริงๆ แล้วเราควรปรับตัวอย่างรวดเร็วเพื่อให้ทันกับโลก Metaverse นี้ได้แล้ว อันที่จริงถ้าพิจารณาตามส่วนผสมทางการตลาดที่เคยร่ำเรียนกันมา จะทำให้เห็นแนวทางในการพัฒนา และบริษัทต่างๆ สามารถนำไปใช้เป็นประโยชน์ได้ครับ
Product Strategy กลยุทธ์ผลิตภัณฑ์ มีสิ่งสำคัญที่ควรพิจารณาอยู่หลายประการครับ เริ่มตั้งแต่ Product Variety ความหลากหลายของผลิตภัณฑ์ เดิมทีเราคิดว่าสินค้าและบริการของเราจะมีอะไรบ้าง มีกี่สูตร กี่สี กี่ขนาด แต่ในอนาคตเราอาจต้องคิดว่าในโลกจริงเราขายอะไร และในโลกเสมือนเราขายอะไร การกำหนดสายผลิตภัณฑ์ (Product Line) อาจจะเพิ่ม Metaverse Line ขึ้นมาด้วย ประการต่อมาคือ Digital Value หรือการสร้างคุณค่าทางดิจิทัล ในโลกการตลาดยุคใหม่ผู้บริโภคจะซื้อสินค้าที่มีคุณค่า ไม่ใช่ซื้อที่ประโยชน์หลักของสินค้าแต่เพียงอย่างเดียว เช่น รถซูเปอร์คาร์คันละ 20 ล้าน ไม่ได้เอาไว้ขับอย่างเดียว แต่เอาไว้แสดงสถานะทางสังคมด้วย ในโลก Metaverse บริษัทต่างๆ อาจต้องคิดถึงประเด็นเหล่านี้ว่าสินค้าและบริการของเราบนโลกเสมือนนี้สร้างขึ้นมาเพื่อคุณค่าอะไรของผู้บริโภค ประการต่อมาคือ Experience หรือการสร้างประสบการณ์ที่ดีบนโลกเสมือน ไม่แตกต่างกับการสร้างประสบการณ์ที่ดีบนโลกจริง อย่าคิดว่าโลกเสมือนคือของปลอม แต่ต้องคิดว่าโลกเสมือนคือโลกใหม่ที่ผู้คนจะใช้อีกชีวิตหนึ่งอยู่บนนั้น
ดังนั้นเค้าก็ย่อมต้องการประสบการณ์ที่ดีเช่นเดียวกัน และอีกประการหนึ่งคือ Metaverse Branding หรือการสร้างแบรนด์บน Metaverse ในจักรวาลใหม่นี้เป็นการเปิดโอกาสใหม่ๆ ให้ทุกคนสร้างสรรค์อะไรก็ได้บนนั้น ทั้งดินแดนใหม่ ประเทศใหม่ สวรรค์ใหม่ และผู้บริโภคก็เลือกที่จะไปอยู่ในจุดใดก็ได้เช่นเดียวกัน ใครที่สามารถสร้างแบรนด์ให้เป็นที่รู้จักได้ก่อน ย่อมได้เปรียบ ตัวอย่างเช่น Nike และ Adidas แบรนด์คู่แข่งระดับโลก(จริง) ก็กำลังจะขับเคี่ยวกันบนโลกเสมือน ถ้าต่อไปใครเล่นกีฬาบนโลกเสมือน จะใส่อุปกรณ์ของใครมากกว่ากันก็ต้องวัดกันดูล่ะครับ
Pricing Strategy กลยุทธ์ราคา ราคาบนโลก Metaverse จะมีสกุลเงินหลักๆ ไม่กี่สกุลเงิน เงินประเภท Cryptocurrency จะเป็นเงินที่ใช้กันอย่างแพร่หลายบน Metaverse คริปโทฯเป็นสินทรัพย์ดิจิทัลประเภทหนึ่งที่ถูกเข้ารหัส มีราคากลางในการซื้อขาย คริปโทฯ จึงเข้ามาเป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนโดยทํางานผ่านบล็อกเชน (Blockchain) ที่ว่ากันว่าจะทำให้การทำธุรกรรมปลอดภัยในขณะนี้ (เพราะในขณะหน้ามีการพูดถึงเรื่อง Quantum computer กันอีกแล้ว เงินคริปโทฯ จะมีการแลกเปลี่ยนกับเงินปกติในโลกจริงได้อย่างราบรื่น มี Exchange Application มากมาย รวมถึงการใช้งาน (Utilization) เงินคริปโทฯในโลกจริงเองก็จะถูกยอมรับมากขึ้น สกุลเงินดิจิทัลที่น่าจะได้รับความนิยม เช่น Ethereum, AXS (Axie Infinity Shards), MANA (Decentraland), SAND (Sandbox), GALA เป็นต้น สำหรับธุรกิจในโลกจริงที่ต้องปรับตัวคือ ยอมรับการ Exchange ระหว่างเงินสกุลต่างๆ ให้ได้ โดยคำนึงถึงความเสี่ยง อัตราแลกเปลี่ยน สภาพคล่อง รวมถึงโอกาสในการได้ลูกค้าใหม่ๆ เช่น รีสอร์ทหรูห้าดาว ศิลาวดีรีสอร์ท เกาะสมุย เปิดรับชำระเงินด้วยคริปโทฯ
โดยมี Bitazza เป็นผู้ดำเนินการให้ ทำให้ได้รับความสนใจจากกลุ่มลูกค้าชาวจีนสอบถามเข้ามาเป็นจำนวนมาก ในอนาคตหากมีการเปิดประเทศหรือจะอยู่กับบน Metaverse คาดว่าจะได้รับประโยชน์อย่างแน่นอน นอกจากสกุลเงินแล้ว ธุรกิจต้องคำนึงถึงการใช้ Cashless รูปแบบใหม่ๆ ที่เมื่อปีก่อนๆ เราพูดถึง e-wallet, Bank app., Mobile wallet แต่ต่อจากนี้คงต้องพูดถึง Crypto wallet เช่น Bitkub ได้ออก Bitkub NEXT ซึ่งเป็นกระเป๋าเก็บสินทรัพย์ดิจิทัล (Digital Assets Wallet) ของประเทศไทยที่พัฒนาขึ้นโดยบริษัท บิทคับ บล็อคเชน เทคโนโลยี จํากัด Bitkub NEXT สามารถทำธุรกรรมและเก็บสินทรัพย์ดิจิทัลทั้ง สกุลเงินดิจิทัล (Cryptocurrency) หรือ Non-Fungible Token (NFTs) เช่น เราไปเดินห้าง Emporium ก็สามารถจ่ายเงินคริปโทฯจาก Bitkub NEXT ได้ทันที ดังนั้นในโลกใหม่นี้กลยุทธ์ราคารูปแบบเดิมๆ อาจจะใช้ไม่ได้ แต่ต้องหากลยุทธ์ราคาที่โดนใจลูกค้ากลุ่มใหม่ๆ รวมถึงสร้างความสะดวกสบายในการชำระเงินให้กับลูกค้าด้วย
Place Strategy กลยุทธ์ช่องทางการจัดจำหน่าย หลายปีที่ผ่านมาการพูดถึง O2O หรือการปรับตัวจาก Offline สู่โลก Online ทำให้ร้านค้าต่างๆ บน Marketplace เพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก ในยุค Metaverse นี้ คำว่า Omnichannel จะชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพราะจะหมายถึงทุกช่องทางที่ลูกค้าสามารถติดต่อกับ Brand ได้ ไม่ใช่แค่ Offline และ Online ไม่ใช่แค่หน้าร้าน และ Social Media แต่จะหมายถึงทั้งโลกจริง และโลกเสมือน เหมือนกับที่ผมเคยให้นิยามของ Metaverse ไว้ว่า“ผู้คนจะใช้ชีวิตอยู่ในทั้งสองโลกได้อย่างไร้รอยต่อ” ทำให้ไม่ว่าลูกค้าจะใช้บริการช่องทางไหนก็จะต้องได้รับประสบการณ์ที่ดีเหมือนๆ กันนั่นเอง หลายๆ ธุรกิจที่จะเริ่มเข้าสู่ Metaverse ควรเริ่มทำร้านค้าแบบ Virtual Store ขึ้นรูป 3D model ให้กับสินค้าต่างๆ ของตัวเอง และที่สำคัญคือหา Metaverse ที่มี community ที่จะนำร้านค้าของตัวเองขึ้นไปอยู่บนนั้น อย่าลืมว่าหลักการสำคัญของ Place Strategy คือการทำให้ลูกค้าเกิดความสะดวกที่สุด (Convenience) ดังนั้นไม่ว่าร้านค้าจะอยู่ ณ ที่ใดต้องทำให้ลูกค้าสะดวกมากยิ่งขึ้นนั่นเอง
Promotion Strategy กลยุทธ์การส่งเสริมการตลาด เราจะเห็นการยกระดับของ New media ต่างๆ ให้มีสีสัน มีเทคนิคต่างๆ มากยิ่งขึ้น การโฆษณา ประชาสัมพันธ์จะมีการวางกลยุทธ์ออนไลน์อย่างจริงจัง แต่ละบริษัทควรมีแผนกที่ดูแลด้าน Social Media team และเริ่มวางแผนการโฆษณาบน Metaverse อย่างจริงจัง ไม่ว่าจะเป็นการหาสุดยอดแนวคิด (Big Idea) การหา Presenter ที่ตอนนี้ AI Influencer ก็มีหลากหลายคนให้เลือกทั้งของต่างประเทศ อย่าง Miquela จากLA (Instagram followers 3.1M) Imma จากญี่ปุ่น (Instagram followers 355K) หรือน้องใหม่ใสกิ๊งของไทยอย่าง กะทิ Katii.Katie (Instagram followers 12.8K) ที่ร่วมถ่ายแบบแฟชั่นกับแบรนด์ดังแล้วมากมาย ยังไม่รวมตัว Avatar และ Mascot ทั้งหลายจากแบรนด์ต่างๆ อีกเป็นจำนวนมากที่พร้อมจะพาเหรดกันบนโลก Metaverse ในไม่ช้า อันนี้น่าติดตามครับ
นอกจากนี้ในการจัด Virtual Event ก็เป็นกิจกรรมที่น่าจะพบได้บ่อยขึ้นบนโลก Metaverse เพราะสามารถเข้าถึง Target audience ได้เป็นจำนวนมากทั่วโลกจริงและโลกเสมือน ส่วนการจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายด้วยการลดราคาแบบเดิมๆ อาจไม่ได้ผลนัก เพราะกลุ่มเป้าหมายบน Metaverse ชอบอะไรที่modernกว่านั้น เช่นการแจก NFT หรือแจก Itemหายากน่าจะเป็นสิ่งที่ดึงดูดได้มากกว่า เช่น ภาพยนตร์เรื่อง Spiderman No way home ทำการแจก NFT พิเศษให้กับคนที่จองตั๋วออนไลน์ จำนวน 86,000 NFTs
จริงๆ แล้วยังมีกลยุทธ์การตลาดอีกมากมายที่นักการตลาดบนโลก Metaverse จำเป็นต้องรีบศึกษา แล้ววางแผน เพราะโลกนี้มาเร็วแบบ 10x แน่นอน อย่างที่ผมบอกเสมอว่า ‘เรียนรู้-ยอมรับ-ปรับตัว’ ถึงจะอยู่รอดได้ครับ แล้วเจอกันในจักรวาลนฤมิตรนะครับ
อ่านบทความ EP01 : https://www.marketplus.in.th/content/detail.php?id=11513
บทความคอลัมน์ Business In Action ในนิตยสาร MarketPlus Issue 142 January 2022