“บริจาคโลหิต” พลังแห่งการให้ที่ไม่ต้องใช้เงิน แต่ต่อชีวิตได้จริง ปัญหาขาดแคลนเลือดในไทยยังรุนแรง — ภาคเอกชนลุกขึ้นขับเคลื่อนความหวังของผู้ป่วยทั่วประเทศ

ประเทศไทยต้องการโลหิตเฉลี่ย 700,000 ยูนิตต่อปี แต่สามารถจัดหาได้เพียงประมาณ 650,000 ยูนิต ส่งผลให้ยังขาดแคลนมากกว่า 50,000 ยูนิตต่อปี ซึ่งหมายถึงชีวิตของผู้ป่วยจำนวนมากที่รอเลือดเพื่อการรักษาอย่างเร่งด่วน เลือดหนึ่งถุงจากผู้บริจาคหนึ่งคนสามารถช่วยชีวิตได้ถึง สามคน ผ่านการนำส่วนประกอบสำคัญ ได้แก่ เม็ดเลือดแดง เกล็ดเลือด และพลาสมา ไปใช้ในผู้ป่วยต่างอาการและภาวะวิกฤติ

นี่คือ “การให้” ที่ไม่ต้องใช้เงิน แต่มีคุณค่ามากกว่าสิ่งใด และเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยให้ระบบสาธารณสุขไทยเดินหน้าต่อได้อย่างยั่งยืน

บริจาคเลือด… ได้ประโยชน์ทั้งต่อผู้ป่วยและผู้บริจาคเอง

ในยุคที่กิจกรรมเพื่อสังคมหลายอย่างทำได้เพียงคลิกเดียว การบริจาคเลือดเป็นการ “ให้ด้วยร่างกายและหัวใจ” อย่างแท้จริง งานวิจัยทางการแพทย์ยืนยันว่า การบริจาคเลือดทุก 3 เดือนไม่เพียงช่วยผู้ป่วย แต่ยังช่วย

• กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่

• ลดความหนืดของเลือด ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ

• ได้รับการตรวจสุขภาพเบื้องต้นทุกครั้งก่อนบริจาค

ด้านจิตใจ ผู้ที่บริจาคเลือดเป็นประจำมีแนวโน้มรู้สึก “ภูมิใจที่ได้ช่วยชีวิตผู้อื่น” ซึ่งเป็นแรงจูงใจสำคัญที่นำพวกเขากลับมาบริจาคซ้ำอย่างต่อเนื่อง

ภาคเอกชนมีบทบาทมากขึ้น — โมเดลองค์กรสร้างสังคมแห่งการให้

ท่ามกลางภาวะขาดแคลนเลือด ภาคเอกชนจำนวนมากเริ่มลุกขึ้นมามีบทบาทสำคัญในการเชิญชวนพนักงานร่วมบริจาคโลหิตอย่างต่อเนื่อง เพื่อลดช่องว่างการขาดเลือดในประเทศ

หนึ่งในตัวอย่างความสำเร็จคือ “เคทีซี” (บริษัท บัตรกรุงไทย จำกัด (มหาชน)) ที่ดำเนินกิจกรรมบริจาคโลหิตต่อเนื่องเป็นปีที่ 19 โดยร่วมกับศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย เปิดพื้นที่ให้ผู้บริหารและพนักงานจิตอาสาบริจาคเลือดทุก 3 เดือน

เฉพาะปี 2568 เคทีซีรวบรวมโลหิตได้กว่า 264 ยูนิต หรือ 118,800 ซีซี คิดเป็นการต่อชีวิตผู้ป่วยได้มากกว่า 792 ชีวิต ผ่านระบบกระจายเลือดของสภากาชาดไทยสู่โรงพยาบาลทั่วประเทศ

กิจกรรมนี้ไม่เพียงเป็น CSR แต่คือ “วัฒนธรรมองค์กรที่ขับเคลื่อนด้วยใจ” สะท้อนความเชื่อว่าการพัฒนาสังคมที่ยั่งยืนคือการเริ่มต้นจากตัวคนทำงาน — และส่งต่อคุณค่าไปสู่สังคมในวงกว้าง

เตรียมตัวให้พร้อมก่อนบริจาคโลหิต

เพื่อให้เลือดสามารถนำไปใช้รักษาผู้ป่วยได้อย่างปลอดภัย ผู้บริจาคควรปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ต่อไปนี้อย่างเคร่งครัด

คุณสมบัติผู้บริจาคเบื้องต้น

• อายุ 17–70 ปี (ครั้งแรกไม่เกิน 60 ปี)

• น้ำหนัก 45 กก. ขึ้นไป

• สุขภาพแข็งแรง พักผ่อนเพียงพอ

การรับประทานอาหารและการดูแลตัวเอง

• รับประทานมื้อหลักได้ แต่ หลีกเลี่ยงอาหารไขมันสูงภายใน 6 ชั่วโมงก่อนบริจาค

• ดื่มน้ำ 300–500 ซีซี ก่อนบริจาคประมาณ 30 นาที

• งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 24 ชม. และงดสูบบุหรี่ก่อน–หลังบริจาคอย่างน้อย 1 ชม.

หลังบริจาค

• นอนพัก 5 นาที – นั่งพัก 10–15 นาที

• ดื่มน้ำมากกว่าปกติ 24 ชม.

• หลีกเลี่ยงยกของหนัก/ออกกำลังกายหนัก

ข้อห้ามสำคัญ

• ตั้งครรภ์ ให้นมบุตร สัก/เจาะ/ฝังเข็มไม่ถึง 4 เดือน

• หลังผ่าตัดใหญ่ไม่ถึง 6 เดือน

• โรคติดเชื้อทางเลือด / พฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ ต้องเว้นตามเกณฑ์ทางการแพทย์

   

ถึงเวลาร่วมเติมเต็ม “ชีวิต” ให้สังคมไทย

ความจริงที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงคือ ไม่มีสารทดแทนเลือดได้ ผู้ป่วยจำนวนมากกำลังรอเลือดเพื่อรักษา บางรายคือการผ่าตัดฉุกเฉิน บางรายคือผู้ป่วยมะเร็งที่ต้องใช้เลือดตลอดการรักษา

เลือดทุกหยดคือความหวัง และผู้บริจาคทุกคนคือฮีโร่ที่ช่วยต่อชีวิตได้จริง — โดยไม่ต้องใช้เงินแม้สักบาทเดียว